گروه آموزشی تاریخ .دانشکده ادبیات و علوم انسانی. دانشگاه شهید باهنر کرمان
چکیده
در ایران پیدایش آتش در بطن روایات اساطیری نهفته و آبشخور آن به زمانهای دور و تکوین عالم هستی بازمیگردد. در کنار حضور آتش در زندگی مکانی برای محافظت و مردمانی برای پریستاری از آتش که آنرا پسر، نور و جوهر اهورایی میدانستند در نظر گرفته شد. گذر اعصار بر اقتدار و استقامت این مکان افزود تا جایی که تشخص و مقام خادمین و بانیان آن فزونی یافت و آتشکدههایی متناسب با طبقههای اجتماعی پدیدار شد. در این پژوهش توصیفی-تحلیلی که بر پایة روش کتابخانهای انجام یافته، برآنیم تا دریابیم پیدایش، پویایی و پیوستگی این مکانهای ساخته شده توسط افراد نامدار، و نیز سبب تقدسشان بر اساس قدمت و اقلیم، چه بوده است. آنچه از ماحصل این پژوهش حاصل میشود مؤید این واقعیت است که آتشکده در نزد ایرنیان ساکن در پهنة ایرانشهر شاخصة اعتقاد به الوهیتی است که با تدبیر در مقام آفریننده، نگاهبان و روزیرسان، بهترین و ماناترین ودیعة آفرینش را به مردمانش ارزانی کرد تا نیایش و سپاسگزاری را سرلوحة زندگی خویش سازند. تشابهات و تفاوتهای پیرامون ساخت این مکانها، حکایت از بنمایهای برخاسته از کهن الگوهای اساطیری و مذهبی بر پایة طبقات اجتماعی آن روزگاران دارد.